Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - Sanktuarium MB Nabroskiej Nabróż

Sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej

Dekanat: Łaszczów

Nabróż Kolonia 23; Nabróż ; 22-650 Łaszczów

tel.: 84 643 7243

e-mail: [email protected]

www: www.nabroz.parafia.info.pl

Parafia pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny - Sanktuarium MB Nabroskiej Nabróż
fot. ks. Jacek Rak
GPS: 50.584003, 23.786995

Księża pracujący w parafii

Msze Święte

Niedziele: 08:00 10:00 11:30 (Stara Wieś) 13:00

Dni powszednie: 08:00


Odpust parafialny: MB Wspomożycielki Wiernych (24 maja), MB Szkaplerznej (16 lipca), MB Bolesnej (15 września)

Dane administracyjne

Liczba mieszkańców: 2552

Liczba katolików: 2290

Do parafii należą

Do parafii należą miejscowości: Dobużek, Kmiczyn, Kryszyn, Łykoszyn, Małożów, Nabróż, Stara Wieś, Tuczapy

Rys historyczny

Parafia została erygowana 15 XI 1411 r. W tym samym dniu dziedzic Nabroża i Miętkiego, Jan Sumik wraz z żoną Agnieszką ufundował świątynię. Kościół został nazwany imionami Najświętszej Maryi Panny, świętych: Jana Apostoła, Mikołaja, Małgorzaty, Katarzyny, Barbary, Doroty i Wszystkich Świętych.

W średniowieczu Nabróż należał do diecezji chełmskiej. Nie wchodził on w skład parafii grabowieckiej, gdyż nie znajduje się w dokumencie jej uposażenia. Być może należał do parafii małoniskiej lub rzeplińskiej. Ponieważ jednak olbrzymia większość wsi w ziemi bełzkiej była własnością książęcą, stąd wieś Nabróż mogła należeć również do parafii bełzkiej lub tyszowieckiej.

Po I rozbiorze Polski znaczna część diecezji chełmskiej przeszła pod administrację Przemyśla (w l. 1772-1808) i wtedy to powstał dekanat tyszowiecki. Parafia Nabróż, podobnie jak sąsiednia w Łaszczowie, weszła w jego skład. Od r. 1805 należała do nowo powstałej diecezji lubelskiej.

W wyniku wojny w 1809 r. Austriacy ustąpili przed armią księcia Józefa, cała diecezja lubelska znalazła się w granicach Księstwa Warszawskiego, odzyskując dekanaty, które po I rozbiorze zostały dołączone do diecezji przemyskiej: hrubieszowski, tyszowiecki, zamojski. Po r. 1865 parafia Nabróż weszła w skład dekanatu tomaszowskiego (nie było już dekanatu tyszowieckiego).

Pierwsza wiadomość wskazująca na miejscowości należące do parafii w Nabrożu zawarta jest w rejestrze poborowym z 1531 r., który wymienia następujące wsie: Nabróż, Tuczapy, Szypice (dziś Stara Wieś), Wiszniów, Łykoszyn, Dutrów, Miętkie, Modryń, Mircze, Wasylów, Kryszyn i Mołożów. Jednakże już z dokumentu erykcyjnego można wnioskować, iż do parafii tej należały obie wsie fundatora, to jest: Nabróż i Miętkie. Parafia ta najprawdopodobniej objęła też Kmiczyn i Dutrów, gdyż podczas uroczystości poświęcenia kościoła i sporządzania aktu fundacyjnego byli obecni w Nabrożu Mścisław i Dobiesław z Kmiczyna oraz Tomasz i Andrzej z Dutrowa.

W chwili wystawienia aktu erekcyjnego parafii w Nabrożu, w dniu 15 XI 1411 r., został konsekrowany także kościół, przez bpa włodzimierskiego Grzegorza. Świątynia pw. Najświętszej Maryi Panny, świętych: Jana Apostoła, Katarzyny, Doroty, Małgorzaty i Barbary oraz Wszystkich Świętych spłonęła. Następne świątynie drewniane wzniesione prawdopodobnie w r. 1596 i przed r. l671 uległy również zniszczeniu. Kościół murowany z r. 1684, z fundacji Samuela Łaszcza, stolnika buskiego, właściciela Łaszczowa i Tuczap, konsekrowany przez bpa chełmskiego Stanisława Święcickiego 2 VII 1690 r. Rozbudowany i przebudowany gruntownie w latach 1901-1905. przez arch. Szymańskiego z Lublina, z zatarciem cech stylowych. Po częściowym spaleniu w r. 1944, odnowiony w r. 1951. Orientowany, murowany
z cegły, otynkowany, jednonawowy. Nawa prostokątna, czteroprzęsłowa, przedłużona od strony zachodniej o jedno przęsło w latach: 1901-1905, z prezbiterium dwuprzęsłowym zamkniętym półkoliście. Przy prezbiterium zakrystie: od strony północnej dawna, od południa nowa zapewne z lat: 1901-1905, z przedsionkiem. Przy wschodnich przęsłach nawy od północy i południa czworoboczne kaplice. Ściany nawy i prezbiterium podwyższone, o nowych podziałach i podwyższonych oknach w latach: 1901-1905. W przejściach z nawy do kaplic pierwotne portale barokowe. W zakrystii północnej dawne sklepienie kolebkowe z lunetami. Drzwi w kaplicy południowej drewniane ze starymi okuciami z XVIII w. Dachy dwuspadowe, kryte blachą. W nowym ołtarzu głównym obraz Matki Bożej Szkaplerznej z w. XVIII, na zasłonie obraz MB Wniebowziętej. Ołtarze boczne: lewy z obrazem MB Częstochowskiej, prawy z obrazem Jezusa Miłosiernego. Krucyfiks ludowy z 1. poł. XIX w. Nagrobek Antoniego i Ksawery Horodyskich (bez daty), fundacji córki Tekli z Horodyskich Drohojowskiej, klasycystyczny z 1. poł. XIX w., kamienny, w kształcie dwóch strzaskanych kolumn z marmurowymi tablicami. Pamiątkowa tablica fundacji kościoła z r. 1684 przez Samuela Łaszcza stolnika buskiego, z herbem Prawdzic i literami SL NT SB RI KM. Sygnaturka z r. 1848. Organy wyk. przez Kazimierza Sobiechowskiego z Bydgoszczy. Trzy dzwony poświęcone 16 VII 1980 r. przez bpa Zygmunta Kamińskiego.

Obraz Matki Bożej Szkaplerznej
Nie jest znana dokładna data powstania obrazu, ani autor. Datuje się go na wiek XVIII. Przedstawia Madonnę w półpostaci, w prawej dłoni trzyma ona stylizowany kwiat, zaś lewą ręką obejmuje Dzieciątko, trzymając jednocześnie szkaplerz. Dzieciątko prawą dłoń unosi w geście wskazującym na Matkę Bożą, a w lewej trzyma księgę. Takie ujęcie ikonograficzne należy do typu Matki Bożej Szkaplerznej. Postacie obrazu charakteryzują się subtelnym modelunkiem twarzy. Przykryte są XIX wieczną drewnianą sukienką, pozłacaną i rzeźbioną. Na głowach Madonny i Dzieciątka znajdują się pozłacane korony, wykonane z metalu, mocno rzeźbione, wysadzane drobnymi, bezbarwnymi szkiełkami. Korony podklejane są jasno czerwonym płótnem. Od wielu lat obraz ten otaczany jest szczególnym kultem wiernych. Świadczą o tym piesze pielgrzymki i liczne wota. Wśród nich znajduje się ok. 60 wot jeszcze z okresu wojen napoleońskich. Obraz koronowany na prawach diecezjalnych, 13 VII 2002 r. i kościół parafialny ogłoszony został diecezjalnym sanktuarium MB Nabroskiej.

Cmentarz grzebalny

1. Cmentarz grzebalny w pobliżu kościoła, założony ok. 1847 r., czynny
2. Cmentarz prawosławny, wcześniej greckokatolicki, w Kmiczynie, nieczynny
3. Cmentarz prawosławny, wcześniej greckokatolicki, w Łykoszynie, nieczynny
4. Cmentarz prawosławny w Nabrożu, nieczynny

Kaplice na terenie parafii

1. Stara Wieś. Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Narodzenia NMP. Wzniesiona w r. 1798 z fundacji Rakowskiego, na miejscu drewnianej. Zamieniona ok. r. 1870 na cerkiew prawosławną, rekoncyliowana w r. 1919, zniszczona w r. 1944. Przekazana w r. 1945 na kościół rzymskokatolicki. Późnobarokowa. Prezbiterium zwrócone na południowy-zachód. Otoczona czworobocznym cmentarzem, obwiedzionym współcześnie z cerkwią ceglanym, otynkowanym murem z arkadowymi wnękami od strony cmentarza; od frontu z fragmentami rozebranej bramki na osi i dwiema analogicznymi dzwonnicami na narożach. Murowana z cegły, otynkowana. Nawa prostokątna, z węższym, kwadratowym prezbiterium, przy którym od wschodu niewielka prostokątna zakrystia. Wewnątrz w nawie i prezbiterium płaski strop, otynkowany, mocno zniszczony. Elewacja frontowa rozczłonkowana pilastrami podtrzymującymi belkowanie, zwieńczona szczytem, z trójkątnym przyczółkiem i spływami wolutowymi po bokach. Otwory okienne zamknięte łukiem odcinkowym. Dachy dwuspadowe, niższy nad prezbiterium, trójpołaciowy nad zakrystią, kryte blachą.

Dzwonnice. Murowane z cegły, otynkowane. Czworoboczne. W górnej kondygnacji cztery otwory dzwonowe zamknięte łukiem odcinkowym, dolna kondygnacja dzwonnicy południowo-wschodnia użytkowana niegdyś jako kostnica. Bez dachów.

Na cmentarzu cerkiewnym nagrobek Franciszki Zielińskiej (zm. w r. 1852), żeliwny, w kształcie krzyża na postumencie.

2. Kaplica grobowa rodziny Rakowskich, na cmentarzu grzebalnym. Wzniesiona ok. r. 1850. Późnoklasycystyczna. Murowana z cegły, otynkowana. Prostokątna z przedsionkiem od tyłu, z którego wejście do krypty. Wewnątrz pozorne sklepienie kolebkowe. Zewnątrz od frontu i tyłu boniowana, elewacje boczne rozczłonkowane pilastrami. Dach dwuspadowy, kryty blachą.

3. Kaplica św. Antoniego w Kryszynie z r. 1846

4. Kaplica św. Franciszka z Kryszynie z pocz. w. XX

5. Pomnik poległych powstańców styczniowych w Mołożowie

6. Figura Matki Bożej w Nabrożu z w. XIX

7. Figura MB w Dobużku z pocz. w. XX

Ruchy i stowarzyszenia

Kapłani, którzy pracowali w parafii

Proboszczowie:
ks. Zdzisław Leśnowolski (1977-1994), ks. Waldemar Malinowski (1994-2008), ks. Krzysztof Kłos (2008-2009), ks. Józef Godzisz (2009-2014)

Wikariusze:
ks. Jarosław Pukaluk (1989-1993), ks. Jerzy Piasecki (1993-1994), ks. Tomasz Sokół (1994-1998), ks. Paweł Wróbel (1998-2000), ks. Krzysztof Górniak (2000-2001), ks. Mariusz Rybiński (2001-2003), ks. Piotr Harko (2003-2004), ks. Cezary Błaszczuk (2004-2009), ks. Andrzej Skwarek (2009-2010), ks. Krzysztof Paluch (2010-2015)

Kapłani, zakonnicy i zakonnice pochodzący z parafii

ks. Marek Małys, ks. Stanisław Szatkowski (archidiec. lubelska), br. Janusz Łukasiewicz OFM, s. Wanda Słomiana USJK, s. Maria Słomiana USJK