Parafia pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła Łaszczów

Do parafii należą miejscowości: Łaszczów, Małoniż, Nadolce, Nadolce Kol., Ratyczów, Ratyczów Kol., Ratyczów Osiedle, Steniatyn, Steniatyn Kol., Zimno, Żerniki

Pod koniec XIV w. parafia istniała w Małoniżu. Była ona uposażona przez Andrzeja Morawę, właściciela Małoniża i Jaśkę, dziedzica Domaniża. Miasto Łaszczów założono ok. połowy w. XVI i tutaj przeniesiono par. z Małoniża. W końcu w. XVI miasto przeszło na własność Gorajskich, gorliwych zwolenników reformacji. Za ich sprawą na przełomie w. XVI i XVII miejscowość stała się silnym ośrodkiem ruchu reformacyjnego. Obok zboru kalwińskiego istniała również drukarnia należąca do tego wyznania (1561-1630). Parafia łacińska była dobrze uposażona (w ziemię i 2 stawy).

Ostatni potomek rodu Łaszczów, bp Józef Łaszcz, około r. 1736 sprowadził do Łaszczowa jezuitów. Rozpoczęli oni budowę kolegium i kościoła. W kaplicy klasztornej umieszczono obraz MB z Narola, słynący łaskami, podarowany im przez bpa Łaszcza. Na skutek tego do kaplicy organizowano liczne pielgrzymki. Budowa kościoła jezuickiego nie została ukończona przed kasatą zakonu w r. 1773. W późniejszym czasie rozebrał go Łukowski, właściciel Łaszczowa i Nadolec. Prawdopodobnie pod koniec w. XVIII obraz MB został przeniesiony do kościoła parafialnego i umieszczony w bocznym ołtarzu.

Jeszcze do II wojny światowej tutejszy teren zamieszkiwała część prawosławnych. Z dawnych kościołów unickich zachował się tylko jeden, który służy katolikom jako świątynia parafialna w Czartowcu. Natomiast dawną rezydencję jezuicką zamieniono z czasem na pałac hr. Szeptyckich, po którym obecnie pozostały tylko ruiny.

Nie można zapominać o zasługach Kościoła w Łaszczowie dla szkolnictwa (kolegium prowadzone przez jezuitów w latach 1736-1774). Łaszczowski ośrodek religijny był bardzo aktywny szczególnie w okresie międzywojennym. Stało się to dzięki działalności hr. Stanisława Starowieyskiego, który tutaj mieszkał i był prezesem Akcji Katolickiej w diecezji lubelskiej. W czasie działań wojennych 1939-1945 parafianie ponieśli dotkliwe straty, m.in. aresztowano Starowieyskiego, który zginął w Dachau 13 IV 1941 r. Do obozu koncentracyjnego dostał się również ks. Dominik Maj. Na Boże Narodzenie r. 1942 Niemcy zabrali
z nabożeństwa w kościele 76 zakładników i rozstrzelali ich w pobliskim lesie. 21 VI 1944 r. bandy UPA spaliły osadę.

Parafia Łaszczów do początku XIX w. należała do diecezji chełmskiej i wchodziła w skład dekanatu grabowieckiego. W XIX w., w nowej już diecezji, zmieniała swoją przynależność dekanalną z Tomaszowa na Tyszowce. Po I wojnie światowej z podziału terenu powstała parafia Czartowiec.Pierwszą świątynią parafialną był kościół wybudowany w Małoniżu, a kolejny postawiono w Łaszczowie po przeniesieniu tutaj par. Była to świątynia drewniana, wyposażona początkowo w 3, a później
w 5 ołtarzy. Kościół obecnie istniejący, pw. Św. App. Piotra i Pawła, został wybudowany w latach 1749-1751 z fundacji Franciszka Salezego Potockiego. W latach 1890-1905 przeprowadzono gruntowny jego remont: przybudowano fasadę i dobudowano kruchtę. W r. 1912 położono posadzkę (fundacji hr. Szeptyckiego). Budynek był częściowo zniszczony w r. 1944, w r. 1945 remontowany. W r. 1965 nastąpiła konserwacja wnętrza. W r. 1974 kościół był remontowany z zewnątrz. Polichromia pochodzi z r. 1965.

Kościół murowany z cegły, jednonawowy, barokowy, przy prezbiterium 2 zakrystie, nad nawą wieża dobudowana po II wojnie światowej, wyposażony w drewniane ołtarze barokowe. W ołtarzu głównym są obrazy: Ukrzyżowania Pana Jezusa (jeszcze z poprzedniej świątyni) i MB Pośredniczki Łask. Ołtarz boczny po prawej stronie jest poświęcony Panu Jezusowi, a po lewej - MB. Ławki w nawie pochodzą z początku w. XX. W zakrystii jest przechowywany zabytkowy ornat, monstrancja i kielich (z w. XVIII, z poprzedniej świątyni). Na chórze muzycznym są 8-głosowe organy, wykonane w latach 1902-1905, strojone w r. 1937 i 1970.

Kościół rozbudowano w latach 2009-2013.Przy kościele znajduje się murowana dzwonnica, 3 dzwony zakupiono w r. 1950, poświęcił je bp Zdzisław Goliński 15 X 1950 r. Cmentarz przykościelny otoczony jest murem z w. XIX.

Kapłani zmarli pochowani na cmentarzu parafialnym:
ks. Konstanty Krzysztof Parnicki (+2004), ks. Aleksander Bizior (+2008), ks. Józef Tucki (+2016)

Kościół filialny: Żerniki