Parafia pw. Matki Bożej Królowej Polski Bełżec

Do parafii należą miejscowości: Bełżec, Brzeziny, Chyże, Szalenik-Kol., Żyłka

Pierwsze wzmianki z w. XVI, wówczas należy do Bełżeckich. Prawa miejskie nadane w r. 1607 przez Zygmunta III na prośbę Samuela Lipskiego, wojskiego bełskiego; w r. 1676 wzmiankowana ponownie jako wieś. W miejscowości tej, leżącej na granicy między Królestwem Polskim a Galicją, mieszkali w zwartej grupie katolicy obrządku łacińskiego i posiadali drewnianą kaplicę wzniesioną w 1901 r. Do roku 1909 opiekę duszpasterską sprawowali księża z parafii Lipsko k. Narola do której należał Bełżec. W tymże roku Kuria Metropolitalna we Lwowie ustanowiła w Bełżcu ekspozyturę i mianowała stałego duszpasterza. W 1911 r. utworzono tu samodzielną parafię wydzielając jej terytorium z parafii Lipsko. Podczas drugiej wojny światowej, w latach: 1941-3, istniał tu niemiecki obóz masowej zagłady ludności żydowskiej i polskiej. Od r. 1991 do parafii należą Chyże, a od r. 1992 Żyłka. W latach: 1988 - 1996 budowa nowej plebanii.

Obecny neogotycki murowany kościół wybudowany w latach: 1911-1912, na planie krzyża łacińskiego, jednonawowy ze sklepieniem kolebkowym, na podmurówce kamiennej. Nosi cechy stylu neoklasycystycznego. Fasadę zdobią, umieszczone w półokrągłych wnękach, nawiązujących do kształtu okien, figury, oraz napis Gloria in excelsis Deo. We wnętrzu trzy drewniane ołtarze i ambona pochodzące z okresu budowy światy ni, nawiązujące stylem do baroku. Ołtarz główny z obrazem MB Królowej Polski patronki parafii, malowany na płótnie z ozdobną sukienką, zasłaniany innym obrazem przedstawiającym Scenę pod krzyżem. Z lewej i prawej strony drewniane figury św. biskupów: Stanisława i Wojciecha. Na obrazem MB drewniana rzeźba przedstawiająca scenę walki św. Michała Archanioła ze smokiem. W ołtarzach bocznych obrazy: Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Józefa z dzieciątkiem. Kościół poświęcony przez bpa Władysława Bandurskiego ze Lwowa

Siostry Felicjanki

1. Cmentarz parafialny założony prawdopodobnie w XIX w. w momencie powstania parafii greckokatolickiej służył wiernym obu obrządków. Od drugiej wojny światowej rzymskokatolicki. Porośnięty starymi dębami.

2. Cmentarz w Chyżach. Powstał w 1992r. po przyłączeniu wioski do parafii Bełżec. W 2000r. ogrodzenie z siatki metalowej zostało zastąpione przęsłami betonowymi.

3. Dwa cmentarze wojenne z I wojny światowej.

4. Teren byłego hitlerowskiego obozu zagłady, w którym zginęło ok. 600 tys. osób głównie Żydów i Cyganów z: Polski, Czech, Austrii, Rumunii, Węgier i Niemiec.

Kapłani zmarli pochowani na cmentarzu parafialnym:
ks. Władysław Baczmaga (+1999), ks. Henryk Pyrih (+1976),
ks. Stanisław Węglowski (+1998), ks. Izydor Zmora (+1965)

1. Kościół filialny w Brzezinach Bełżeckich

2. Kaplica w Chyżach. Zachowała się pamiątkowa, żeliwna tablica ze słowami: Kaplica pod wezwaniem Najśw. M. Panny Niepokalanego Poczęcia. Wybudowana staraniem gospodarzy wioski Hyże w roku 1890. W latach sześćdziesiątych kapliczka zostaje rozebrana, a na jej miejscu wymurowano większą. W realizowaniu tego przedsięwzięcia przeszkadzały ówczesne władze: strasząc, wzywając ludzi na niekończące się przesłuchania i nakładając dotkliwe kary finansowe. Nieraz kapliczki trzeba było bronić całą gromadą. Po przyłączeniu do parafii Bełżec, w 1992r. rozbudowano kapliczkę dobudowując: dwie nawy i prezbiterium.

3. Murowana kapliczka św. Antoniego na Chyżach. Według relacji mieszkańców powstała ona w XIX w. na miejscu mogiły powstałej po jednej z epidemii.

4. Kaplica, pw. NMP Częstochowskiej, w Żyłce murowana, wybudowana w 1991 r. w miejscu starej istniejącej już w latach sześćdziesiątych. Kapliczkę usytuowano w miejscu, gdzie 2.10.1942r. okupanci rozstrzelali 7 mieszkańców wioski.

5. Cerkiew grecko-katolicka pw. Św. Bazylego z 1756r. przeniesiona z Lipska w 1838 r. Zbudowana z bali sosnowych w konstrukcji zrębowej na podmurówce z kamienia polnego, z prezbiterium zwróconym na południe. W górnej części nawy świątynia charakteryzuje się konstrukcją sumikowo - łątkową. Cerkiew jest trójdzielna, składa się z prezbiterium, nawy głównej i niewielkiego babińca. Prezbiterium powstało na planie wydłużonego czworokąta, łączy się z nim od wschodu prostokątna zakrystia, o długości równej długości prezbiterium. Nawa główna zbudowana na planie kwadratu jest szersza od prezbiterium z jednej i od babińca z drugiej strony. Nawę kryje ośmioboczna kopuła zrębowa, zwieńczona latarnią wpuszczającą do wnętrza światło słoneczne. Prezbiterium i babiniec posiadają sklepienia o wykroju zbliżonym do łuku ostrego, również konstrukcji zrębowej. Na zewnątrz całość obiega wokoło zadaszenie, wsparte na belkach zrębu i łączące się z dachem zakrystii i babińca od frontu dzięki czemu powstaje wydatny okap. Powyżej zadaszenia ściany oszalowane są pionowymi deskami. Główne wejście prowadzi do babińca. Nad wejściem łaciński napis z datą powstania świątyni, a na nadprożu data jej przeniesienia do Bełżca. Drugim wejściem jest wejście do zakrystii. Okna świątyni są prostokątne, ujęte ozdobnymi osłonami. Niewielkie kwadratowe okna znajdują się także w tamburze - u podstawy kopuły. Kopuła jest ośmiopołaciowa, a nad latarnią sześciopołaciowa. Dachy nad prezbiterium i babińcem są dwuspadowe, wraz z zadaszeniem kryte są blachą. Nie zachowało się wyposażenie świątyni.

6. Kapliczka przydrożna z figurą św. Jana Nepomucena usytuowana przy drodze prowadzącej do Narola na kurhanie, w którym spoczywają polegli żołnierze hetmana Stefana Czarnieckiego w 1656r. Wzniesiona z cegły, na rzucie półkola, otynkowana. Od frontu posiada wnękę arkadową wewnątrz której na murowanym postumencie umieszczona jest rzeźba św. Jana Nepomucena. Kryta dachem czterospadowym drewnianym krzyżem na szczycie (l połowa XIX w.)

7. Murowana kapliczka z figurą Najśw. Serca Pana Jezusa usytuowana przy drodze w kierunku Lwowa. Wybudowana po drugiej wojnie światowej przez ks. Ireneusza Kmiecika jako Pomnik wdzięczności za ocalenie Bełżca w latach okupacji: 1939 - 1944, oraz poległych tutaj żołnierzy (napis na tablicy pamiątkowej). Kapliczkę wzniesiono na terenie cmentarza wojennego poległych, 19.09.1939r., 43 żołnierzy WP 4 batalionu specjalnego 73 pp grupy fortecznej Armii Kraków. W 1951r. żołnierzy ekshumowano i przewieziono na cmentarz wojenny w Zamościu Rotunda.

8. Bełżec - kaplica w domu SS. Felicjanek