Parafia pw. Świętego Wojciecha Cieszanów

Do parafii należą miejscowości: Chotylub, Chotylub Osiedle, Cieszanów, Dąbrówka, Doliny, Folwarki, Gorajec, Gorajec Osiedle, Kosobudy, Kowalówka, Nowe Sioło Osiedle, Żuków

Cieszanów powstał pod koniec XV wieku. Pierwotnie Cieszanów należał do parafii w Lubaczowie, wówczas w diecezji przemyskiej. Pierwsze wzmianki o istnieniu drewnianej kaplicy w Cieszanowie pochpodzą z roku 1613. W porozumieniu z proboszczem w Lubaczowie obowiązki duszpasterskie sprawował tutaj kapłan utrzymywany przez właściela Ciieszanowa.

Stanisław Bełżecki - wojewoda podolski sprowadził około 1674 roku do Cieszanowa Dominikanów i ufundował im klasztor. Dominikanie sprawowali opiekę duszpasterską nad okoliczną ludnością, choć nie posiadali parafii. Rychła śmierć Stanisława Bełżeckego nie pozwoliła dokonać trwałego uposażenia placówki. Dominikanie z własnych środków wystawili nowy kościół drewniany pw. NMP i św. Jacka, który według protokołu wizytacyjnego z roku 1744 był w dobrym stanie. Z opieki duszpasterskiej Dominikanów korzystali mieszkańcy Cieszanowa, Nowego Sioła, Chotylubia, Łówczy, i Podemszczyzny, nadto Niemstowa i Dachnowa należących wtedy do parafii w Oleszycach. Parafię w Cieszanowie formalnie erygował 1 lipca 1748 roku biskup przemyski Wacław Sierakowski. Do nowo powstałej parafii przyłączono następujące miejscowości: Cieszanów, Nowe Sioło, Chotylub, Łówcza, Podemszczyzna, a nadto Niemstów i Dachnów z parafii oleszyckiej oraz Krzywe z parafii lubaczowskiej. Parafia była obsługiwana przez Dominikanów do kasaty klasztoru 17 czerwca 1788. Od tego czasu parafię objęli księża diecezjalni. 1 listopada 1847 roku do parafii przyłączono wsie Zuków, Gorajec i Lubliniec należące do parafii Płazów, natomiast wieś Łówcza należąca do parafii Cieszanów od 1 maja 1849 roku została przyłączona do parafii Płazów.

W roku 1907 odłączono od Cieszanowa do parafii w Horyńcu wsie: Podemszczyzna i Krzywe. Od 1786 roku właścicielami Cieszanowa stali sie Zamoyscy. W tym czasie powstał tu kościół pw. św. Wojciecha B i M, murowany jednonawowy, barokowy, wykończony w 1800 roku. Konsekrowany przez biskupa przemyskiego Franciszka Piszteka w 1837 roku. W roku 1901 kościół poszerzono o dwie nawy boczne i zbudowano wieżę. W czasie I wojny światowej zawaliło się sklepienie nawy głównej, które następnie odbudowano. Wewnątrz sklepienie kolebkowe, a w zakrystii i skarbczyku krzyżowo - kolebkowe.

Ołtarz główny drewniany polichromowany, z przewagą bieli i złoceń, restaurowany w 1996 roku. W ołtarzu obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem na srebrzonej i złoconej sukience z napisem z 1863 roku. Na zasuwie oryginalny obraz św. Wojciecha, przedstawionego w habicie zakonnym. Figury boczne: św. Stanisława B i M i św. Kazimierza Królewicza. Tabernakulum metalowe ze Lwowa. Obrazy w prezbiterium: św. Stanisława Kostki i św. Mikołaja. Ołtarze boczne drewniane. W lewej nawie: Pan Jezus ukrzyżowany (rzeźba), w prawej św. Józef z Dzieciątkiem (obraz). Na ołtarzu rzeźba składajaca się z trzech figur. Przedstawia Matkę Bożą Różańcową, św. Dominika i św. Teresę (ten tryptyk rzeżbiony pochodzi jeszcze z czasów dominikanskich). Po lewej stronie nawy głównej drewniana rzeźbiona ambona z baldachimem, po prawej w ołtarzu rzeźba Pana Jezusa z otwartym Sercem, a także kamienna chrzcielnica z przełomu 17 i 18 wieku, nakryta złoconą koroną oraz 16 ławek dębpowych z 1954 roku. W oknach naw bocznych witraże wykonane w 1952 roku przez firmę Zelińskich w Krakowie. Przedstawiają one: św. Stanisława Kostkę, bł. Jakuba Strzemię, św. Annę, św. Wojciecha, św. Kazimierza, św. Teresę od Dzieciątka Jezus, św. Józefa i Matkę Bożą Różańcową. Na chórze znajdują się 10 głosowe organy zbudowane w 1923 roku przez Rudolfa Hasse we Lwowie. Po gruntownej renowacji wykonanej w 1996 roku przez firmę Andrzeja Madeja z Lublina. Przed wejsciem do kościoła znajduje się rzeźba kamienna św. Wojciecha, wykonana w 1999 roku przez artystę Stanisława Lenara z Jarosławia oraz zabytkowy nagrobek Rojewskich z 1819 roku.

W czasie II wojny światowej budynek kościoła nie odniósł większych uszkodzeń, chociaż wszystkie budynki gospodarcze zostały spalone. Ks. proboszcz Izydor Węgrzyniak został aresztowany i wywieziony do obozu w Dachau, gdzie umarł. Również ks. Tadeusz Stroiński został zamordowany przez Ukraińców w Skomoruchach. Od 01.09.1946 roku parafię objął ks. Józef Kłos, były proboszcz parafii św. Marii Magdaleny we Lwowie. Opuszczając Lwów przywiózł ze sobą wiele rzeczy z likwidowanego kościoła: tabernakulum, kielichy, ornaty, dywany i rozkładane krzesła. W 1950 roku położono w kościele posadzkę i lamperię terazzową. W dwa lata poźniej zainstalowano w oknach wspomniane już wyżej witraże. W 1953 roku dokonano gruntownego odnowienia kościoła i wieży na zewnątrz. W następnym, roku zainstalowano ławki stylowe - dębowe według projektu inż. Adama Klimka ze Lwowa.

W roku 1956 w 300-setną rocznicę ślubów Jana Kazimierza we Lwowie, artysta malarz prof. Stanisław Jakubczyk, wykonał polichromię w całym kościele. W roku 1957 dokonano elektryfikacji kościoła, a w 1959 zainstalowano centralne ogrzewanie. W 1965 roku w firmie Zatheya w Lubaczowie wykonano do kościoła główne drzwi według projektu inż Adama Klimka, nadto dwoje drzwi do zakrystii. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku były kolejne remonty kościoła parafialnego. W latach dziewięćdziesiątych remont konstrukcji dachu - pokryto dach nową blachą, położono nowy tynk zewnętrzny, a wewnątrz pomalowano kościół na biało. W 1996 przeprowadzono remont nieczynnych organów, ołtarza głównego z obrazem Matki Bożej oraz dwóch ołtarzy bocznych i ambony. Na 1000 lecie męczeńskiej śmierci św. Wojciecha - patrona parafii został ufundowany jego pomnik. Zmieniono ogrzewanie na gazowe. W r. 2008 przeprowadzono gruntowną renowację elewacji świątyni. Wewnątrz kościoła położono nową polichromię wyk. Stanisław Makara i Janusz Szpyt.

Zgromadzenie Sióstr św. Feliksa z Cantalicio (Felicjanki)

Kapłani zmarli pochowani na cmentarzu parafialnym:
abp Łukasz Baraniecki [serce] (+1878), ks. Franciszek Unzeitig (+1872), ks. Józef Kozik (+1896), ks. Aleksander Zawadzki (+1905), ks. Izydor Węgrzyniak [Dachau] (+1942), ks. Tadeusz Stroński (+1943), ks. Józef Kłos (+1978), ks. Mieczysław Kornaga (+2011), ks. Jan Mazurek CR (+2016)

1. Kosciół filialny pw. Św. Jadwigi Królowej w Chotylubiu z lat 1996 - 2000

2. Kosciół filialny pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Dolinach z r. 1925

3. Kościół filialny pw. Narodzenia NMP w Gorajcu z 1586 roku, pierwotnie cerkiew grekokatolicka

4. Kosciół filialny pw. Narodzenia NMP w Kowalówce z 1767 roku, pierwotnie cerkiew grekokatolicka

5. W domu Sióstr Felicjanek