Parafia pw. Świętego Józefa Robotnika Werchrata

Dekanat: Narol

Werchrata 43; 37-622 Werchrata

tel.: 515 151 539

Parafia pw. Świętego Józefa Robotnika Werchrata
fot. ks. Jacek Rak
GPS: 50.258514, 23.469727

Księża pracujący w parafii

Msze Święte

Niedziele: 08:00 (czas letni) 08:30 (czas letni - Moczary) 09:00 (czas zimowy - Moczary) 09:30 (czas letni - Prusie) 10:30 (czas zimowy - Moczary) 12:00 (czas zimowy)

Dni powszednie: 17:00 * 18:00 *


Odpust parafialny: św. Józefa Robotnika (1 maja)

Dane administracyjne

Liczba mieszkańców: 544

Liczba katolików: 507

Do parafii należą

Do parafii należą miejscowości: Dziewięcierz Doliny, Dziewięcierz Moczary, Łozy, Monasterz, Mrzygłody, Prusie, Werchrata

Rys historyczny

Początki organizacji parafialnej grekokatolickiej sięgają XVI wieku. Pierwsza wzmianka pochodzi z 1618 r. W 1786 r. parafia znalazła się w eparchii przemyskiej. Na początku XIX wieku w obręb parafii włączono Prusie z cerkwią filialną, a w 1811 r. podporządkowano dawną cerkiew pobazyliańską na wzgórzu Monastyr.
Przed II wojną światową nieliczni katolicy z Werchraty i okolic należeli do parafii rzymskokatolickiej w Potyliczu, zaś po niej w ramach "Akcji Wisła", prawie wszyscy Ukraińcy zostali wywiezieni. W Werchracie zaczęli nasiedlać się Polacy z różnych stron Polski. Od połowy lat czterdziestych jedyną posługę kapłańską prowadził Kościół rzymskokatolicki. Do 1951 r. mieszkańcy z okolic Werchraty należeli do parafii rzymskokatolickiej w Lubyczy Królewskiej.

Od lat 50-tych nabożeństwa w obrządku łacińskim prowadzili ojcowie franciszkanie z pobliskiego Horyńca. 1 X 1971 r. w Werchracie erygowano ekspozyturę, która dekretem biskupa Mariana Rechowicza z 1 VI 1974 r. została przekształcona w parafię rzymskokatolicką, przyjmując za patrona św. Józefa Robotnika. Terytorium parafii zostało wydzielone z parafii w Horyńcu. Parafia należała do Archidiecezji Lwowskiej z administraturą w Lubaczowie, natomiast od 25 III 1992 r. do nowo powstałej diecezji zamojsko-lubaczowskiej.

Obecny kościół parafialny to dawna cerkiew greckokatolicka (murowana) położona w centrum wsi, którą zaprojektował wybitny architekt ukraiński Wasilij Nahirnyj. Patronem nowej parafii był św. Jerzy. Po wysiedleniu Ukraińców cerkiew do końca lat czterdziestych nie była używana. Cerkiew została oddana do użytku w 1910 r. i poświęcona przez bpa Konstantego Czechowicza. Ogromny murowany obiekt wybudowany
w neoklasycystycznym stylu z wielką kopułą przypomina nieco bazylikę św. Piotra w Rzymie. Świątynia ma wymiary: długość ok. 33 m, szerokość ok. 24 m, wysokość ok. 30 m, na szczycie świątyni znajduje się krzyż o wysokości ponad 2 m. Wewnętrzna średnica kopuły wynosi 11 m.

W czasie pierwszej wojny światowej obiekt doznał szereg zniszczeń. Gruntowna renowacja obiektu została zakończona w 1928 r. Tak długi czas remontu świątyni sugeruje, że uległa ona w znacznym stopniu zniszczeniu na skutek działań wojennych. Jest największym takim obiektem sakralnym na terenie polskiej części Roztocza Wschodniego.

W środku cztery cenne figury, z XVIII w. przywiezione z Uchnowa, stojące w ołtarzu głównym. W bocznym ołtarzu od strony północnej znajduje się obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem, ikona z końca XVII wieku. Jeszcze do niedawna w świątyni znajdowały się dwie ikony namiestne z końca XVII w. Matki Boskiej z Dzieciątkiem i Jezusa Nauczającego. Zostały one wraz z ościeżnicami carskich wrót przeniesione na początku XX w. ze starej pochodzącej z 1638 r. drewnianej cerkwi i wstawione do ikonostasu w nowej murowanej świątyni. W ten sposób podkreślono ciągłość działania świątyń.

Obecnie w obiekcie sakralnym znajduje się tylko ikona Matki Boskiej z Dzieciątkiem. Została ona odnowiona, jednak przy odnowie dostosowano jej kształt do nowego obramowania oraz usunięto liczne wota, m.in. zdobiące ją korale. Druga z ikon namiestnych, przedstawiająca Jezusa Nauczającego znajduje się w Muzeum Ikon w Łańcucie. W przedsionku znajdują się dwie kamienne kropielnice pochodzące z byłego klasztoru Bazylianów. Po prawej stronie nawy wmurowana jest tablica upamiętniająca działalność św. Brata Alberta. Na miejscu starej dzwonnicy postawiono nową (dzwon "Brat Albert"). Kościół jest otoczony nowym drewnianym płotem wsparty na starych kamiennych słupach wykutych w warsztatach bruśnieńskich.

W 1978 r. wybudowano plebanię, a w latach osiemdziesiątych XX wieku - Dom Oazowy, który obecnie funkcjonuje jako Dom Rekolekcyjny diecezji zamojsko-lubaczowskiej. W 1990 r. otwarto uroczyście turystyczny "Zielony Szlak" św. Brata Alberta Chmielowskiego.

Cmentarz grzebalny

1. Cmentarz komunalny w Werchracie, dawniej greckokatolicki, czynny

2. Cmentarz komunalny w Prusiech, dawniej greckokatolicki, czynny

3. Cmentarz komunalny w Dziewięcierzu, dawniej greckokatolicki, czynny

4. Cmentarze z I wojny światowej w Werchracie i Monasterzi, nieczynne

Kapłan zmarły pochowany na placu przykościelnym:
ks. Eugeniusz Chomiński

Kaplice na terenie parafii

1. Kościół filialny w Moczarach, z r. 1990, drewniany

2. Kościół filialny, pw. Narodzenia NMP w Prusiu, z lat: 1887 - 88 r., dawna cerkiew greckokatolicka, drewniany, zbudowany na rzucie krzyża łacińskiego z prezbiterium zakończonym ścianą prostą,dokoła soboty kryte blachą. Obok dzwonnica o konstrukcji słupowo - ramowej

Ruchy i stowarzyszenia

Kapłani, którzy pracowali w parafii

Proboszczowie:
ks. Zbigniew Szalko (1989-1993), ks. Stanisław Burda (1993-2003), ks. Piotr Ciećkiewicz (2003-2014)

Kapłani, zakonnicy i zakonnice pochodzący z parafii

ks. Tadeusz Fircowicz, ks. Jan Słotwiński, + o. Mieczysław Maliszewski OFMConv, ks. Andrzej Czarny (grekokatolik), ks. Stanisław Ulicki (grekokatolik), s. Cecylia Patałuch RM