Parafia pw. Świętego Michała Archanioła Żniatyn

Do parafii należą miejscowości: Chłopiatyn, Dłużniów, Majdan Osiedle, Myców Osiedle, Wyżłów, Żniatyn

Parafia w Żniatynie powstała w czasie przesunięcia granic między diecezją przemyską a archidiecezją lwowską jakie miało miejsce w 1787 r. W jej skład weszły wieś Dłużniów i Wyżłów, które należały pierwotnie do parafii Waręż. Właściciel dóbr w Żniatynie Jakub Aleksy Hadziewicz ufundował murowany kościół pw. Św. Michała Archanioła, konsekrowany, w 1791 r., przez biskupa Kajetana Kickiego ówczesnego sufragana lwowskiego. Kościół ten, zgodnie z praktyką władz zaborczych w okresie tzw. ?józefińskiej regulacji parafii? służył wiernym zarówno łacińskiego jak i greckiego obrządku, pozostając pod zarządem proboszcza łacińskiego. Stan taki trwał aż do r. 1928.

Kościół parafialny pw. św. Michała Archanioła. (obecnie trwa jego rememont generalny - rozpoczęty we wrześniu 2006r.). Wzniesiony w r. 1790 z fundacji Jakuba Hadziewicza. Odnawiany m. in. w latach: 1874 i 1925. Barokowy. Położony na wyniosłym wzgórzu w otoczeniu drzew. Orientowany. Murowany z cegły, otynkowany. Nawa prostokątna z węższym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium, przy którym od strony północnej zakrystia, od południowej mniejszy składzik. Przy nawie od zachodu czworoboczna kruchta z w. XX. Wewnątrz nawa rozczłonkowana pilastrami, ponad którymi odcinki gzymsu. Tęcza zamknięta łukiem półkolistym z belką pokrytą ornamentem rokokowym. W prezbiterium sklepienie kolebkowo-krzyżowe, w pozostałych lokalnościach stropy. Chór muzyczny wsparty na dwóch filarach. Zewnątrz ściany o podziale pilastrowe-ramowym. Elewacja frontowa ujęta na narożach ukośnymi szkarpami, zwieńczona falistym szczytem, ze spływami po bokach. We wnękach elewacji frontowej rzeźby śś. Jana Nepomucena i Franciszka (?) barokowe z w. XVIII. Szczyt wschodni trójkątny, rozczłonkowany pilastrami. Dachy dwuspadowe, z ośmioboczną wieżyczką na sygnaturkę nad nawą, kryte blachą. Ołtarz główny barokowy z w. XVIII, z obrazem św. Michała Archanioła z tegoż czasu w zwieńczeniu. Dwa ołtarze boczne koniec w. XVIII. Ambona barokowa koniec w. XVIII. Feretron barokowy z w. XVIII. Trzy krucyfiksy procesyjne o charakterze barokowym. Obraz Ukrzyżowania z przełomu w. XVIII/XIX, przeniesiony z kaplicy w Leszczkowie. Dwa portrety: Jakuba Hadziewicza fundatora kościoła i jego żony, koniec w. XVIII. Epitafium Jana Hadziewicza z datą 1800 (?), kamienne, z zatartym napisem, wmurowane w szkarpę kościoła. Monstrancja klasycystyczna z 1. poł. w. XIX. Kielichy: 1. regencyjny z r. 1739 (być może dawna puszka), przeniesiony ze Starego Sioła; 2. barokowy z r. 1752, ufundowany przez Jacentego Bandnarczyka. Relikwiarz z w. XVIII. Kilkanaście lichtarzy cynowych z przełomu w. XVIII/XIX. Lawaterz miedziany z 2. poł. XVIII.

W dzwonnicy dwa dzwony, jeden z r. 1743, oba z napisami cyrylicą.

1. Cmentarz rzymskokatolicki, dawniej także greckokatolicki w Żniatynie, czynny, założony pod koniec XVIII w., w kształcie czworoboku o pow. 1,5 ha, ogrodzony metalową siatką przy betonowych słupach. Alejka utwardzona płytami. Cmentarz obsadzony świerkami.

2. Cmentarz rzymskokatolicki, dawniej greckokatolicki w Chłopiatynie, czynny, założony w poł. w. XIX, w kształcie czworoboku o pow. 0,52 ha, ogrodzony siatka wsparta na metalowych słupach, droga z płyt betonowych.

3. Cmentarz rzymskokatolicki, dawniej greckokatolicki w Dłużniowie, czynny, założony prawdopodobnie w I. poł. w. XIX, w kształcie pięcioboku o pow. 1 ha, bez podziału na kwatery, ogrodzony siatka wsparta na betonowych słupach.

4. Cmentarz przycerkiewny, dawniej także grzebalny w Mycowie, nieczynny, sięga początkami XVI w.

5. Cmentarz greckokatolicki w Mycowie, założony w latach 80 - tych XIX w., w kształcie elipsy o pow. 0,3 ha, bez podziału na kwatery, ogrodzony siatka wspartą na betonowych słupach.

6. Cmentarz rzymskokatolicki, dawniej greckokatolicki w Wyżłowie, czynny, założony w r. 1910, w kształcie elipsy o pow. 0,4 ha, ogrodzony siatka wsparta na betonowych słupach.

Kapłani zmarli pochowani na cmentarzu parafialnym:
ks. Karol Dąbrowski (+2005)

1. Chłopiatyn - kościół filialny

Dawna cerkiew filialna parafii greckokatolickiej pw. Zesłania Ducha Św., obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej w Żniatynie. Wzniesiony w latach: 1863-4, z zachowaniem tradycji dawnego budownictwa cerkiewnego; zamieniony ok. r. 1875 na cerkiew prawosławną. Położony pośrodku wsi w wieńcu drzew. Ogrodzony murem w 2003 roku.

Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, zwęgłowany na rybi ogon, na wysokim, późniejszym, ceglanym podmurowaniu. Trójdzielna: prezbiterium zbliżone do kwadratu, zamknięte trójbocznie; nawa szersza oraz węższy babiniec, szerokości prezbiterium, kwadratowe. Przy prezbiterium od strony północnej zakrystia. Poszczególne części przykryte ośmiopolowymi kopułami o kształcie dzwonowatym, z latarniami o baniastych hełmach. Kopuły na ośmiobocznych, połączonych ze sobą tamburach. Wewnątrz w kopułach ośmiopolowe pozorne sklepienia, w zakrystii strop. Zewnątrz w dolnej części wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, ponad nim ściany oszalowane deskami. Od strony zachodniej balkon wsparty na czterech belkach oraz podparty dwoma słupami ujmującymi otwór wejściowy, kryty daszkiem dwuspadowym podtrzymanym czterema słupami. W wejściu od strony zachodniej drzwi klepkowe, współczesne z budową cerkwi. Na nadprożu oraz na jednej z belek wschodniej ściany prezbiterium daty wzniesienia cerkwi i napisy fundacyjne cyrylicą. Kopuły, latarnie, pulpitowy dach nad zakrystią oraz daszki okapowe kryte blachą. Wewnątrz polichromia o charakterze rokokowo-ludowym, wykonana po r. 1864, o motywach architektoniczno - ornamentalnych, z przedstawieniami figuralnymi m. in. Matki Boskiej Dobrej Opieki i czterech ewangelistów.

Wyposażenie z okresu budowy cerkwi, o charakterze późnobarokowym: ikonostas z licznymi ikonami z tegoż czasu lub nieco późniejszymi, ołtarz główny, tabernakulum z rzeźbami aniołów, oraz dwa ołtarze boczne. W ołtarzach ikony: w głównym Matki Boskiej z Dzieciątkiem w sukienkach; w bocznych: w prawym Chrystusa Pantokratora, w lewym św. Mikołaja, wszystkie trzy być może z końca w. XVIII, mocno przemalowane. Feretron o charakterze barokowym z w. XIX, z obrazami Zesłania Ducha Św. i Zaśnięcia Matki Boskiej z tegoż czasu. Pająk drewniany o charakterze barokowym, zapewne z w. XIX. Dwie ampułki cynowe z ok. poł. w. XIX. Mszał z przełomu w. XVIII/XIX pisany cyrylicą, w oprawie skórzanej z metalowymi plakietkami: Chrystusa na krzyżu i czterech ewangelistów. Odpust: Drugi dzień Urocz. Zesłania Ducha Świętego - Matki Kościoła

2. Dłużniów

Dawna cerkiew parafii prawosławnej, pw. Podniesienia Krzyża Św., obecnie kościół filialny parafii rzymskokatolickiej. Wzniesiony w r. 1882, poświęcony w r. 1895, odnawiany przed r. 1939. Położony na wyniosłym wzgórzu, w otoczeniu drzew. Orientowany. Drewniany, konstrukcji zrębowej, zwęgłowany na rybi ogon, oszalowany, na ceglanym podmurowaniu. Trójdzielny: prezbiterium zamknięte trójbocznie, nawa szersza oraz węższy, równej szerokości z prezbiterium babiniec, kwadratowe. Przy prezbiterium od strony północnej i południowej dwie czworoboczne zakrystie. Poszczególne części przykryte ośmiopołaciowymi, wydłużonymi kopułami z latarniami, wspartymi na wysokich ośmiobocznych tamburach. Wewnątrz w kopułach ośmiopolowe pozorne sklepienia, w zakrystiach stropy. Zewnątrz w dolnej części okap wsparty na występujących belkach zrębu, od strony północnej, południowej i zachodniej przerwany dwuspadowymi daszkami, wspartymi na słupach, tworzącymi przy otworach wejściowych ganki zapewne z 1. poł. w. XX. Kopuły, dachy pulpitowe nad zakrystiami i zadaszenia kryte blachą. Wnętzre koscioła zostało w 2005 roku odremontowane. W roku 2007 ropoczęto renowacje zewnętrznej strony.

Odpust: Podwyższenia Krzyża św. (14 IX)

3. Myców

Dawna cerkiew filialna greckokatolicka pw. Św. Michała (czynna od 2006 roku). Wzniesiona w 1859 r., z zachowaniem tradycji budownictwa cerkiewnego, zamieniona ok. r. 1875 na prawosławną; po r. 1948 przemieniona na magazyn. Prezbiterium zwrócone na zachód. Drewniana, konstrukcji zrębowej, zwęgłowana na rybi ogon, oszalowana. Trójdzielna: prezbiterium, szersza nawa i babiniec równej szerokości z prezbiterium, kwadratowe. W przedłużeniu prezbiterium zakrystia. Nad nawa ośmiopołaciowa kopuła z latarnią, wsparta na wysokim ośmiobocznym tamburze. Wewnątrz w nawie ośmiopolowe pozorne sklepienie kopulaste, w pozostałych pomieszczeniach stropy. Zewnątrz w dolnej części wydatny okap wsparty na występujących belkach zrębu, przerwany przy nawie od strony północnej i południowej dwuspadowymi daszkami wspartymi na słupach, tworzących przy otworach wejściowych przedsionki, z nich południowy oszalowany. Kopuła, dwuspadowe dachy nad prezbiterium, babińcem i zakrystią oraz okap, kryte blachą. Wewnątrz polichromia o tradycjach późnobarokowych wykonana w r. 1862, z przedstawieniami figuralnymi oraz iluzjonistycznymi motywami architektonicznymi. Częściowo zachowany ikonostas barokowo - rokokowy zapewne z końca w. XVIII, z obrazami m. in. dwunastu apostołów, gruntownie przemalowany.

Odpust: ostatnia niedziela czerwca - ku czci św. Jana Chrzciciela

Na cmentarzu cerkiewnym nagrobek Ignacego Głogowskiego (zm. w r. 1825), klasycystyczny, kamienny w kształcie obelisku z postacią geniusza.

4. Wyżłów

Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Św. Mikołaja, obecnie kościół filialny (ograbiony i zniszczony przed rokiem 2001 - czeka na remont). Wzniesiony w r. 1917. Murowany. Bezstylowy. Ołtarz o charakterze w. XVIII. Ikonostas z carskimi wrotami i ikonami śś. Archaniołów Gabriela i Michała zapewne z 2 poł. w. XVII, znacznie przemalowanymi oraz MB z Dzieciątkiem i Chrystusa Pantokratora z tegoż czasu, oba gruntownie przemalowane. Ikona MB z Dzieciątkiem z w. XVIII (?), w gipsowej sukience, pochodząca z cerkwii w Cebłowie. Szesnaście lichtarzy cynowych z r. 1855.

5. Kapliczka przydrożna w Żniatynie wzniesiona ok. poł. w. XIX, klasycystyczna. Murowana. Czworoboczna z wnęką flankowaną półkolumnami, zamknięta trójkątnym szczytem. Wewnątrz rzeźba Matki Boskiej o charakterze barokowym.