Duszpasterstwo Kolejarzy

DUSZPASTERSTWO KOLEJARZY

    Zawodowa grupa kolejarzy zaczęła się kształtować wraz z budową pierwszych linii kolejowych na ziemiach polskich z początkiem lat czterdziestych ub. wieku, w okresie braku niepodległego państwa. Największa grupa kolejarzy – Polaków zatrudniona była na kolejach zaboru rosyjskiego, w Królestwie Polskim. Ten nowoczesny wówczas środek transportu wymagał wysokokwalifikowanej, wykształconej kadry, która z czasem wytworzyła specyficzne środowisko społeczno - zawodowe charakteryzujące się patriotyzmem, wysoką odpowiedzialnością i dyscypliną, a także głęboka religijnością.

     Kościół sprawował opiekę duszpasterską nad środowiskiem pracowników kolei od początku jej powstania. Księża jako ludzie oświeceni łagodzili atmosferę bojaźni przed nowym wynalazkiem maszyny parowej na drodze żelaznej, uspokajali ludzi wyjaśniając, że kolej jest dla nich dobrodziejstwem, że umożliwi im podróżowanie, przewożenie towarów a tym samym przyczyni się do poprawy powszechnego statusu materialnego i rozwoju społecznego. Ksiądz Mateusz Nyga z Mysłowic ogłosił św. Katarzynę Aleksandryjską patronką kolejarzy na Śląsku, tłumacząc ludziom, że tak jak ona była męczona kołem i nie zginęła, to i ich ochroni przed kołami pociągu. Z czasem stała się ona patronką całego polskiego środowiska kolejarskiego. 

     W okresie gdy Polska podzielona była przez zaborców, praca duszpasterska koncentrowała się głównie w parafiach usytuowanych w obrębie większych skupisk kolejarskich, wzdłuż powstających wówczas linii kolejowych. W nowo tworzonych osadach przy stacjach dróg żelaznych kolejarze byli inicjatorami budowy kościołów i kaplic, np. wzdłuż najstarszej w Królestwie Polskim linii kolejowej Warszawsko – Wiedeńskiej ( Warszawa – Skierniewice – Koluszki – Częstochowa – Sosnowiec) na której pracowało ok. 10 000 kolejarzy. Podobnie było wzdłuż trasy kolei Transsyberyjskiej ( Tomsk, Irkuck) i Wschodnio – Chińskiej ( Charbin) zatrudniających po kilkuset Polaków. Tam, gdzie ilość kolejarzy Polaków była mniejsza, posługę duszpasterską sprawowali księża odwiedzający okresowo większe stacje i węzły kolejowe. Pod koniec XIX wieku na Białorusi i w zachodniej Rosji takim „objazdowym duszpasterzem” był ks. Jozafat Żyskar, a na Zakaukaziu i w kraju Zakaspijskim ks. Julian Dobkiewicz. 

Rozbicie polityczne polskiego środowiska kolejarskiego w okresie zaborów, a także w okresie dwudziestolecia międzywojennego i w czasie drugiej wojny światowej nie sprzyjały tworzeniu kolejarskich katolickich organizacji zawodowych. Te które wówczas powstawały ( np. Chrześcijański Związek Drużyn Konduktorskich czy Chrześcijański Związek Zwrotniczych) ze względu na swój lokalny zasięg i częściowo polityczny charakter, miały znaczenie marginalne. Praca duszpasterska z kolejarzami nabrała nowego wymiaru wówczas, gdy księża zaczęli pracować na etatach kolei w charakterze kapelanów. Jednym z nich był bł. ks. Franciszek Rogaczewski pracownik kontraktowy Dyrekcji Kolei Państwowych w Gdańsku i Toruniu, zamordowany w 1940 r. przez hitlerowców. 

    Po II wojnie światowej działalność duszpasterska poza parafiami nie mogła być prowadzona. Dopiero w latach osiemdziesiątych robotnicze i kolejarskie załogi upomniały się o posługę duszpasterską i kapelanów na terenie zakładów pracy. Kościół w miarę możliwości odpowiadał na to zapotrzebowanie, a kolejarze swe postawy religijne i swoją więź z Kościołem manifestowali między innymi licznym

udziałem w uroczystościach patronalnych św. Katarzyny Aleksandryjskiej które stały się z czasem Świętem Kolejarzy, w ogólnopolskich pielgrzymkach na Jasną Górę, w pracy charytatywnej itp.

    W 1984 r. utworzone zostało Krajowe Duszpasterstwo Kolejarzy mające za zadanie koordynację działań duszpasterskich w kilkudziesięciu większych ośrodkach kolejowych w Polsce. Decyzją 204 Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski z dnia 18 lutego 1985 r. nominację na Krajowego Duszpasterza Kolejarzy otrzymał ks. kan. Eugeniusz Zarębiński, sprawujący tę funkcję nadal. Obecnie duszpasterską posługę w kolejarskim środowisku pełni ponad 80 księży.

    Zmiany polityczne jakie zaszły w kraju po 1989 r. przyniosły możliwość tworzenia wszelkiego typu organizacji społecznych nurtu demokratyczno - niepodległościowego. Kolejarze, będąc zawsze aktywną częścią społeczeństwa również znaleźli się w tym nurcie. 

     Naturalną konsekwencją tej postawy stała się wola powołania organizacji społecznej o rodowodzie katolickim - Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich. Stowarzyszenie jako jednostkę organizacyjną Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej erygowała Konferencja Episkopatu Polski w dniu 22 października 1994 r. Konferencja Episkopatu zatwierdziła także statut Stowarzyszenia. Podmiotowość prawną KSKP uzyskało na mocy Rozporządzenia Ministra - Szefa Urzędu Rady Ministrów z dnia 31 października 1995 r. w sprawie nadania osobowości prawnej Katolickiemu Stowarzyszeniu Kolejarzy Polskich z siedzibą w Lublinie ( Dz.U. Nr 127, poz. 613). Patronami organizacji są: św. Katarzyna Aleksandryjska, św. Rafał Kalinowski oraz bł. ks. Franciszek Rogaczewski. 

KATOLICKIE STOWARZYSZENIE KOLEJARZY POLSKICH

Istotę duchowości stanowi:

* Nurt chrześcijański - ciągła formacja osobista i dążenie do pełni życia sakramentalnego, świadectwo życia chrześcijańskiego w rodzinie, pracy i swoim środowisku oraz świadome włączenie się w aktualne potrzeby Kościoła powszechnego.

* Nurt rodzinny - troska o kształtowanie swoich członków w duchu wiary i moralności katolickiej, miłości małżeńskiej i więzi rodzinnej oraz wrażliwości na potrzeby duchowe i materialne rodzin.

* Nurt apostolski - osobiste zaangażowanie i praca apostolska w dziele odnowy, uświęcenia i pomocy rodzinom.

Katolickie Stowarzyszenie Kolejarzy Polskich odczytuje małżeństwo i rodzinę jako wspólnotę życia i miłości. Wzajemna miłość jest siłą życia i działania w małżeństwie, łączy małżonków ze sobą i z Bogiem, a żywa wiara nadaje głęboki sens małżeństwu. Rodzina stanowi więc jedną z najważniejszych dróg ku świętości. Aby to założenie było realizowane w praktyce muszą istnieć struktury organizacyjne, które będą się wspierać w swoim działaniu.

Małżonkowie we wspólnocie rodzin znajdują:

1. pomoc dla siebie

2. pogłębienie wiedzy religijnej

3. wzrost wiary i miłości małżeńskiej

4. możliwość dzielenia się z innymi, swoim doświadczeniem życiowym energię do apostolskiego działania i wychowania swoich dzieci w duchu wierności innymi licznym udziałem w uroczystościach patronalnych św. Katarzyny Aleksandryjskiej które stały się z czasem Świętem Kolejarzy, w ogólnopolskich pielgrzymkach na Jasną Górę, w pracy charytatywnej, itp. 

    W 1984 r. utworzone zostało Krajowe Duszpasterstwo Kolejarzy mające za zadanie koordynację działań duszpasterskich w kilkudziesięciu większych ośrodkach kolejowych w Polsce. Decyzją 204 Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski z dnia 18 lutego 1985 r. nominację na Krajowego Duszpasterza Kolejarzy otrzymał ks. kan. Eugeniusz Zarębiński, sprawujący tę funkcję nadal. Obecnie duszpasterską posługę w kolejarskim środowisku pełni ponad 86 księży.

    Zmiany polityczne jakie zaszły w kraju po 1989 r. przyniosły możliwość tworzenia wszelkiego typu organizacji społecznych nurtu demokratyczno - niepodległościowego. Kolejarze, będąc zawsze aktywną częścią społeczeństwa również znaleźli się w tym nurcie. 

    Naturalną konsekwencją tej postawy stała się wola powołania organizacji społecznej o rodowodzie katolickim - Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich. Stowarzyszenie jako jednostkę organizacyjną Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej erygowała Konferencja Episkopatu Polski w dniu 22 października 1994 r. Konferencja Episkopatu zatwierdziła także statut Stowarzyszenia. Podmiotowość prawną KSKP uzyskało na mocy Rozporządzenia Ministra - Szefa Urzędu Rady Ministrów z dnia 31 października 1995 r. w sprawie nadania osobowości prawnej Katolickiemu Stowarzyszeniu Kolejarzy Polskich z siedzibą w Lublinie ( Dz.U. Nr 127, poz. 613). Patronami organizacji są: św. Katarzyna Aleksandryjska, św. Rafał Kalinowski oraz bł. ks. Franciszek Rogaczewski. 

     Podstawową jednostką w strukturze jest Koło. Na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej istnieje ponad 40 kół Katolickiego Stowarzyszenia Kolejarzy Polskich w ośrodkach duszpasterskich kolejarzy zlokalizowanych przy parafiach, w których żyje i pracuje duża grupa społeczności kolejarskiej. Pracę z poszczególnymi kołami  prowadzą duszpasterze kolejarzy.

W DIECEZJI

W każdą czwartą niedzielę miesiąca o godz. 17.00 w kościele p.w. św. Katarzyny Aleksandryjskiej z Zamościu – Msza św. w intencji pracowników kolei i ich rodzin.